Tái hiện Lễ cúng bến nước dân tộc H’rê huyện Ba Tơ tỉnh Quảng Ngãi tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam
(LVH) - Về tham gia hoạt động tháng 6 với chủ đề “Ngày hội gia đình” tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), sáng 25/6, đoàn nghệ nhân dân tộc H’rê đến từ huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức tái hiện Lễ cúng bến nước theo truyền thống của dân tộc H’rê.
Lễ cúng bến nước còn được gọi là Tết giọt nước, Tết bến nước là hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng mang nhiều ý nghĩa tích cực trong đời sống tâm linh của người H’rê.
Đồng bào bày biện các lễ vật tại bến nước để chuẩn bị cho Lễ cúng
Buổi lễ tái hiện được đồng bào H’rê chuẩn bị đầy đủ, chu đáo, đồng bào các dân tộc đang hoạt động hàng ngày tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam và nhiều đoàn du khách đã đến theo dõi Lễ cúng bến nước của đồng bào H’rê tại không gian làng dân tộc H’rê.
Nghệ nhân Phạm Thị Hết và nghệ nhân Phạm Thị Đế đến từ xã Ba Thành, huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi chủ trì các nghi thức trong Lễ cúng bến nước.
Chủ lễ nghệ nhân Phạm Thị Hết (bên trái) và già làng nghệ nhân Phạm Thị Đế chủ trì Lễ cúng bến nước
Mở đầu lễ cúng, chủ lễ sẽ xin phép Yàng (Yàng nước biển, Yàng nước sông, Yàng nước suối, Yàng nước mưa trên trời, Yàng nước ngầm dưới đất) được tổ chức lễ cúng bến nước, nước mạch của gia đình và của làng. Đồng thời, mời các Yàng gần xa về đây cùng dự lễ cúng.
Chủ lễ nghệ nhân Phạm Thị Hết thực hiện các nghi thức cúng
Sau khi xin phép và mời các Yàng về tham dự lễ cúng, gia đình tổ chức lễ cúng bến nước với sự có mặt đông đủ của các thành viên trong làng đến dự, chủ lễ sẽ tiến hành lễ cúng.
Chủ lễ cắt tiết gà, sau đó đưa gà cho thanh niên làm thịt, chỉ giữ lại mỏ, mào, móng, lông gà tượng trưng để lên bàn cúng cùng với tiết
Chủ lễ sẽ đọc các lời cầu khấn với nội dung như: cầu xin các Yàng (Yàng nước biển, Yàng nước sông, Yàng nước suối, Yàng nước mưa trên trời, Yàng nước ngầm dưới đất) phù hộ cho dân làng có cuộc sống ấm no, an vui, hạnh phúc, cho mọi người có sức khỏe, nuôi con vật bầy đàn, trồng hoa màu tươi tốt, có lúa đầy kho, có trâu bò đầy chuồng; phù hộ cho dân làng được hưởng nhiều nguồn nước từ trên trời, từ lòng đất, từ biển sâu, từ con sông, con suối tưới cây cối, ruộng đồng xanh tươi, cho con người mát mẻ; phù hộ cho dân làng biết yêu thương nhau, biết đùm bọc lẫn nhau, biết giúp đỡ lẫn nhau trong lúc khó khăn, hoạn nạn, ốm đau, bệnh tật...
Chủ lễ đốt nhoi Clâu (một loại trầm hương lấy từ rừng già) để xua đi u ám, rủi ro, bệnh tật cho dân làng
Sau khi thực hiện xong nghi thức cúng, gia đình mời mọi người đến dự buổi lễ cùng ăn cơm uống rượu, cùng nhau đánh cồng, đánh chiêng, cùng nhau ca hát nhảy múa. Cộng đồng các dân tộc và du khách có mặt tại làng dân tộc H’rê đã cùng hòa vào phần hội với những vũ điệu, lời ca sôi nổi của đồng bào H’rê mừng Lễ cúng bến nước đã tổ chức thành công tốt đẹp.
Sau khi thực hiện xong nghi thức cúng tại bến nước, các cô gái H'rê sẽ lấy nước mang về nhà
Cùng nhau uống rượu cần mừng Lễ cúng bến nước đã tổ chức thành công
Lễ cúng bến nước Phong tục này không chỉ đơn thuần là tín ngưỡng mà còn nâng cao ý thức của đồng bào dân tộc trong việc bảo vệ, giữ gìn nguồn nước buôn làng. Đây là nghi lễ truyền thống mang nét văn hóa đặc trưng, đậm chất nhân văn, có ý nghĩa giáo dục sâu sắc cho thế hệ trẻ về đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của đồng bào dân tộc H’rê.
Nhiều du khách có mặt và theo dõi buổi lễ ý nghĩa của dân tộc H'rê được tái hiện tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam
Cùng thưởng thức rượu cần chung vui với đồng bào H'rê tại buổi lễ
Bên cạnh đó, góp phần quảng bá, giới thiệu và tôn vinh nét văn hóa của người H’rê của tỉnh Quảng Ngãi nói chung và cộng đồng người H’rê huyện Ba Tơ nói riêng đến với cộng đồng các dân tộc và du khách tham quan tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.
Hải Yến