Tái hiện Lễ hội Gầu Tào của người H'Mông ở Hà Giang tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam
(LVH) – Chiều ngày 20/02/2013, trong khuôn khổ chương trình Ngày hội “Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc” tại Làng Văn hoá - Du lịch các dân tộc Việt Nam, các nghệ nhân người H'Mông ở Hà Giang đã tái hiện hiện lại Lễ hội Gầu Tào “Lễ hội chơi núi mùa xuân”.
Lễ hội Gầu Tào theo tiếng H'Mông, hay còn gọi là “Lễ hội chơi núi mùa xuân”, là lễ hội lớn nhất, đông người tham gia nhất. “Gầu Tào” có ý nghĩa là cúng tạ trời đất, thần linh thổ công thổ địa đã phù hộ độ trì ban cho gia chủ con cái khỏe mạnh, con trai nối dõi tông đường chăm sóc tổ tiên dòng họ; cầu phúc, cầu lộc cho dân bản mở hội tạ ơn trời đất núi sông đã ban cho tài lộc, con cái học hành, công tác thành đạt và mùa màng bội thu ngô lúa đầy sàn, gia súc, gia cầm đầy chuồng.
Đây cũng là dịp để người người gặp gỡ, vui chơi thoải mái thi thố tài năng như: các làn điệu dân ca giao duyên hay các điệu múa khèn… chuẩn bị tinh thần bước vào một năm mới làm ăn, làm mặc gặp nhiều may mắn hơn năm qua.
Thời gian lễ hội diễn ra trong khoảng từ mùng 3 đến 15 tháng giêng âm lịch hàng năm.
Bắt đầu lễ hội là Lễ dựng nêu. Thầy cúng cùng gia đình hay đại diện làng bản đứng ra tổ chức lễ hội sẽ làm lễ dựng cây nêu (là cây mai cao vút ngọn để lá phần ngọn và trang trí thêm các hình nhân và các hoa văn xung quanh bằng nhiều màu xanh, đỏ, tím, vàng) thông báo cho dân bản gần xa biết về tham dự chung vui.
Sau khi sợi chỉ màu được căng quanh cột cây nêu và khi trưởng lễ hát bài Lễ dựng hội thì phần hội được bắt đầu với các cuộc vui chơi, ca hát, thi thố tài năng. Ngoài những trò chơi dân gian như đánh yến, đua ngựa, bắn nỏ, chọi gà, leo cột, leo núi, đẩy gậy, ... còn có những trò chơi mang tính nghệ thuật như múa khèn, thổi sáo, thi hát đối đáp, ...
Sau 3 đến 5 ngày diễn ra lễ hội, khi lá trên ngọn cây nêu đã rụng hết, cũng là lúc đồng bào làm lễ Tạ cây nêu, kết thúc lễ hội.
Một số hình ảnh tái hiện Lễ hội Gầu Tào tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam:
 |
Cây nêu và mâm lễ cúng đã được chuẩn bị sẵn sàng
|
 |
Sau khi đã quyết định được điểm cắm cây nêu và nhận lời thỉnh cầy của gia chủ, thầy cúng bắt đầu làm lễ cầu xin các vị thần linh cho phép dựng cây nêu
|
 |
Cây nêu đã được dựng lên.
|
 |
Thổi khèn dựng nêu
|
 |
Gia chủ rót chén mời
|
 |
Các tiết mục văn nghệ múa khèn đá chân, ...
|
 |
leo dây ...
|
 |
đánh yến, ... được diễn ra rất vui vẻ với sự tham gia nhiệt tình của các thanh niên nam nữ đồng bào Êđê, Pà Thẻn
|
 |
Kết thúc lễ hội, thầy cúng làm lễ tạ cây nêu...
|
 |
và xin hạ cây, kết thúc lễ hội hẹn đến mùa xuân sang năm.
|
Ánh Ngọc