Tái hiện Lễ cúng cây đu của dân tộc Hà Nhì
(LVH) - Sáng 28/4, nằm trong hoạt động nhân dịp nghỉ lễ 30/4, 1/5 và chuỗi hoạt động tháng 4 “Sắc màu văn hóa các dân tộc Việt Nam”, đoàn nghệ nhân dân tộc Hà Nhì đến từ xã Ka Lăng, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu đã tái hiện Lễ cúng cây đu trong Tết mùa mưa tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội).
Cúng cây đu là một nghi lễ quan trọng trong Tết Mùa mưa của người Hà Nhì. Tết Mùa mưa được tổ chức vào tháng 5 âm lịch hàng năm, khi bắt đầu mùa mưa và khi lúa đã đến thì con gái, dân bản sẽ họp bàn và thống nhất ngày cúng và chọn 1 người làm chủ lễ Cúng cây đu.
 |
|
Đồng bào Hà Nhi làm cây đu chuẩn bị cho Lễ cúng
|
Đồng bào Hà Nhì quan niệm rừng và cây rừng, con thú trong rừng đều có linh hồn như con người. Mỗi cây rừng có một vị thần chủ thiêng liêng. Và khi cây rừng được mang về dựng làm đu đồng bào Hà Nhì làm cái lý của đồng bào Hà Nhì để xua đi những điều kém may mắn, xui xẻo, tai nạn đối với mọi người khi chơi đu cũng như chạm vào cây rừng.
Sau khi chọn được ngày, các gia đình sẽ cử người cùng nhau làm cây đu ở bãi đất trống ở bản để chuẩn bị cho mọi người vui hội trong những ngày tết.
Cây đu dựng trong nhà giành cho trẻ nhỏ, cây đu dựng ngoài bãi đất trống giữa bản giành cho người lớn, nam nữ thanh niên.
 |
|
Ông chủ lễ đang thực hiện nghi lễ cúng cây đu
|
Trước khi chơi cây đu, ông chủ lễ sẽ buộc cây gai vào cây đu để cấm không cho ai được động vào. Khi làm lễ ông chủ lễ dùng tay đẩy chiếc đu về phía trước với mong muốn xua đuổi hết tà ma ra khỏi cây đu và ra khỏi bản để không còn cuối nhiễu người dân trong bản nữa.
“Hỡi ma xấu, ma ác
Mày đừng ở đây nữa
Mày ở rừng thì về rừng, ở suối thì về suối, ở khe thì về khe
Đừng quanh quẩn ở đây hại người, hại trâu, bò, lợn gà
Hãy cút đi, ra khỏi bản mau mau”
 |
|
Sau Lễ cúng đồng bào Hà Nhì cùng chơi đu
|
Làm lễ xong, ông chủ lễ sẽ bỏ cây gai đi và cho mọi người bắt đầu chơi đu.
Sau khi kết thúc lễ cúng, đồng bào Hà Nhì vừa chơi đu, vừa biểu diễn các tiết mục dân ca dân vũ, với những bài ca tiếng hát đặc trưng của dân tộc mình.
Phạm Hương (Ảnh: Ngọc Tân)