Cùng dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình đón năm mới với Lễ hội Sắc bùa tại “Làng”

(LVH) – Sáng ngày 17/02/2014 tức ngày 18 tháng Giêng năm Giáp Ngọ, tại không gian nhà dân tộc Mường, Khu các Làng dân tộc I, cộng đồng dân tộc Mường đến từ tỉnh Hòa Bình đã tổ chức Lễ hội Sắc Bùa. Đây là một loại hình văn hóa tiêu biểu, mang đậm dáng dấp và hồn cốt dân tộc Mường.

Sắc bùa là hình thức dân ca nghi lễ, hát chúc mừng năm mới và trừ tà cổ truyền của dân tộc Mường. Theo dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình, Sắc bùa hay còn gọi là “xéc bùa”, có nghĩa là xách cồng, là một hoạt động mang tính chất lễ hội kèm theo các trò vui chơi truyền thống mang đậm nét văn hóa của người Mường. Lễ hội Sắc bùa cũng là dịp đón khách quý từ xa tới thăm, góp vui và tạo mối tình đoàn kết giữa các dân tộc.

Với tổ chức phường bùa, phường Sắc bùa của người Mường tỉnh Hòa Bình có 12 người, tương ứng với bộ chiêng 12 chiếc, chia thành các loại: Chiêng Cái, chiêng Năm, chiêng Bảy và chiêng Dàm. Lễ hội Sắc bùa thường được tổ chức vào buổi sáng với nhiều hoạt động như: Đánh cồng chiêng, hát đối, chơi ném còn. Nhiều phường bùa cùng đi thì tạo nên phường bùa lớn. Cột còn giữa bản là điểm đến đầu tiên của phường bùa, nơi diễn ra cuộc đua tài về ca hát và tấu chiêng. Tiếp theo, phường bùa đi đến các gia đình đánh cồng chiêng, hát vui chúc Tết. Đi đầu luôn là ông chủ phường bùa - người có uy tín trong mường và thuộc nhiều bài dân ca cổ, đánh chiêng giỏi.

Khi tới chúc Tết từng gia đình, các thành viên trong gia đình cùng hát đối đáp với phường bùa. Phường bùa sẽ chúc gia chủ và gia đình luôn ấm no, hạnh phúc, mùa màng bội thu, vật nuôi khỏe mạnh… Đáp lại thịnh tình của phường bùa, gia chủ mời khách lên nhà và mời mọi người cùng quây quần bên bình rượu cần, thưởng thức các món ẩm thực cổ truyền của dân tộc Mường. Cuộc vui lại tiếp tục với phần thi hát đối đáp. Trước khi cuộc thi hát đối đáp kết thúc, gia chủ sẽ tặng gạo và bánh cho phường bùa.

Sáng ngày 17/02/2014, trong không gian nhà dân tộc Mường, Khu các làng dân tộc Mường, cộng đồng dân tộc Mường đến từ tỉnh Hòa Bình đã tổ chức Lễ hội Sắc bùa theo nghi thức truyền thống có từ xa xưa của mình tại đây.

Chủ lễ trước mâm cúng trong Lễ hội Sắc bùa được tổ chức tại "Làng"

Mở đầu là nghi thức cúng của chủ lễ trước mâm lễ. Sau đó nghi thức cúng, phường Sắc bùa diễn tấu chiêng, hát đối, cầu chúc một năm mới may mắn, mưa thuận gió hòa, cuộc sống ấm no đến với các cộng đồng dân tộc đang sinh hoạt tại “Làng” và các du khách gần xa.

Phường Sắc bùa cùng uống rượu cần và hát đối

Trong trang phục truyền thống, giai điệu các lời ca cổ và tiếng chiêng, những điệu múa mang đậm sắc thái riêng của người Mường tỉnh Hòa Bình, Lễ hội Sắc bùa đã cuốn hút đông đảo sự tham dự của các du khách gần xa.

Múa hát trong Lễ hội Sắc bùa

Với ý nghĩa cầu chúc bình an, nhân khang vật thịnh vào dịp đầu Xuân, sinh hoạt Sắc bùa hàm chứa đậm nét những giá trị nhân văn sâu sắc mà hồn hậu của người Mường. Nét đẹp của một lễ hội truyền thống này được giới thiệu tại “Làng” đã đem đến cho du khách một góc nhìn sinh động về một khía cạnh trong đời sống tinh thần của người Mường Hòa Bình. Đến với "Làng" trong những ngày này, du khách thực sự đắm mình trong một không gian văn hóa truyền thống do chính chủ thể văn hóa thể hiện.

Đào Loan