Lễ cầu sức khỏe (Mạng Ma) của dân tộc Xinh Mun ở Sơn La được tái hiện tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam
(LVH) - Sáng 2/5, đồng bào dân tộc Xinh Mun ở xã Chiềng On, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La đã tổ chức tái hiện trích đoạn Lễ cầu sức khỏe (Mạng Ma) trong khuôn khổ các hoạt động nhân dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô,Sơn Tây, Hà Nội).
Thầy mo và dân bản tập trung chuẩn bị cho lễ cúng
Người Xinh Mun quan niệm, con người tồn tại được là nhờ có các hồn, nếu hồn bị lưu lạc thì con người bị ốm đau vì vậy phải nhờ các thầy mo cúng nhờ các vị thần linh, tổ tiên giúp gọi hồn về để cho con người khỏe mạnh.

Thầy mo cúng ở mâm cúng chính. Thầy mo vừa cúng, vừa cầu xin các thần linh về dự lễ
Lễ Mạng Ma thường tổ chức vào mùa xuân, khi hoa Ban, hoa Mạ nở rộ, thầy mo xem ngày tốt để tổ chức nghi lễ, những người trong gia đình chuẩn bị lương thực, thực phẩm, đi mời thầy mo, mời họ bên ngoại, họ hàng ở khác bản và bà con dân bản đến dự lễ hội.
Thầy mo Vì Văn Són thực hiện nghi thức cúng
Cây “Xặng bok” tượng trưng cho các tầng trời đất và được xem như trung tâm của hoạt động nghi lễ. Trên cây, buộc dây bò khai (một loại rau rừng), hoa ban, hoa trạng nguyên,... dưới gốc cây để các chum rượu cần...
Thầy mo cầu xin các thần linh phù hộ cho gia chủ khỏe mạnh, xua đi những điều không tốt, cầu cho mưa thuận gió hòa, cho mùa màng tốt tươi
Hai thầy mo cúng ở mâm cúng chính. Thầy mo vừa cúng, vừa cầu xin các thần linh về dự lễ và cầu xin các thần linh phù hộ cho gia chủ khỏe mạnh, cuộc sống đầy đủ sung túc, xua đi những điều không tốt, cầu cho mưa thuận gió hòa, cho mùa màng tốt tươi. Cúng xong, thầy mo mời các thần linh cùng múa xòe mừng lễ vật giao cho thầy cúng.
Kết thúc nghi thức cúng, tiếng trống, tiếng chiêng vang lên, thầy mo cùng bà con dân bản múa xòe...
Kết thúc nghi thức cúng, tiếng trống, tiếng chiêng vang lên, thầy mo cùng bà con dân bản múa xòe và diễn các trò như kéo thuyền, đấu kiếm, cày bừa, kéo co,… Sau đó, mọi người cùng uống rượu cần cầu mong sức khỏe cho thầy mo được đỡ đầu, người dân trong bản khoẻ mạnh.
và diễn các trò như: kéo thuyền, đấu kiếm, cày bừa, kéo co,…
Mạng Ma là nghi lễ có từ rất lâu đời, mang tính chất cộng đồng và được đồng bào dân tộc Xinh Mun gìn giữ, lưu truyền đến ngày nay. Đây cũng là dịp để các con cháu trong gia đình thể hiện lòng thành kính đối với ông bà, tổ tiên và các vị thần linh đỡ đầu cho mình.

Đồng bào Xinh Mun cùng nhau nhảy múa xung quanh cây nêu bên ngoài sân...
Với giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, năm 2020, nghi lễ Mạng Ma của dân tộc Xinh Mun được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

... cùng uống rượu cần cầu mong sức khỏe cho thầy mo, người dân trong bản
Nhiều đoàn du khách tham quan đã dừng chân tại không gian làng dân tộc Xinh Mun để theo dõi và hòa vào không khí nghi lễ độc đáo của dân tộc Xinh Mun, đây là dịp du khách vừa được tìm hiểu văn hóa dân tộc Xinh Mun nói riêng và các dân tộc Việt Nam nói chung, vừa được trải nghiệm các hoạt động ý nghĩa, hấp dẫn khi đến với Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam trong dịp nghỉ lễ 30/4 -1/5.
Hải Yến