Tổ chức các hoạt động tháng 2 “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc”

(LVH) - “Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc” là chủ đề hoạt động tháng 2 được tổ chức từ ngày 01 - 29/02/2024 tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), với các hoạt động mừng Đảng, mừng Xuân Giáp Thìn (2024), nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa các dân tộc Việt Nam và góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc tại “Ngôi nhà chung" của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam, mang đến phong vị Tết truyền thống dân tộc cho du khách những ngày đầu Xuân.

Trong khuôn khổ hoạt động tháng 2 “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc” sẽ giới thiệu, tổ chức các hoạt động lễ hội đặc sắc, trò chơi dân gian tiêu biểu, các món ăn truyền thống dịp năm mới và các loại sản vật đặc trưng của từng dân tộc, đan xen là hoạt động biểu diễn các dân ca, dân vũ phong phú, hấp dẫn do chủ thể văn hóa thực hiện.

Bên cạnh việc hưởng ứng sự kiện Ngày hội “Sắc xuân trên mọi miền tổ quốc” năm 2024 theo Kế hoạch của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành, hoạt động tháng 2 có khoảng hơn 100 đồng bào của 16 dân tộc: Nùng, Tày, Dao, Mông, Mường, Lào, Thái, Khơ Mú, Tà Ôi, Ba Na, Xơ Đăng, Gia Rai, Cơ Tu, Raglai, Ê Đê, Khmer với sự tham gia của 11 địa phương, với các điểm nhấn của các địa phương có đồng bào hoạt động hàng ngày (Thái Nguyên, Hà Nội, Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình, Thừa Thiên Huế, Ninh Thuận, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Sóc Trăng). Huy động thêm 30 nghệ nhân đồng bào dân tộc Tày tỉnh Thái Nguyên cho hoạt động điểm nhấn từ 17,18/02/2024 (tức ngày 08,09 tháng Giêng).

Chương trình tháng 2 với các hoạt động như:

Hoạt động điểm nhấn sự kiện tháng “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc” theo Kế hoạch của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ có các Kế hoạch chi tiết của Ban Tổ chức, Ban Quản lý Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Các hoạt động theo chủ đề, cuối tuần của tháng 2

Tổ chức Hội tung còn ngày Xuân

Không ai rõ trò chơi ném còn ngày xuân có từ khi nào, nhưng mỗi mùa xuân đến, du khách sẽ thấy khắp nơi hoa đào, hoa mơ nở rộ và được tham gia vào lễ hội ném còn độc đáo của người Thái, Lào, Khơ Mú... Trò chơi ném còn mang ý nghĩa tượng trưng cho mọi việc buồn, ốm đau sẽ được rũ sạch, thay vào đó là sự ấm no, hạnh phúc. Đây là một phong tục truyền thống có từ lâu đời của đồng bào. Cây còn được dựng giữa trời đất để cầu mong mưa thuận gió hòa, làm ăn thuận lợi, dân bản yên vui, nhà nhà ấm no, thỏa mãn tinh thần, đời sống tâm linh của dân bản. Bên cạnh đó, đây còn là dịp nam nữ thanh niên gặp gỡ tìm hiểu rồi se duyên.

Bên cạnh đó sẽ tổ chức thêm các trò chơi như: đi cà kheo, kéo co…và tổ chức chương trình “Hội xuân” mang đậm sắc màu Tây bắc của đồng bào các dân tộc đang hoạt động hàng ngày.

Chương trình giao lưu “Hoa xuân Tây Bắc”

Trong tiết xuân còn vương vấn chút se lạnh trên những con đường về với những bản làng của các cộng đồng dân tộc phía Bắc tại Làng thấy khắp nơi tràn ngập sắc xuân. Cảnh sắc thiên nhiên tươi mới, tràn ngập sức sống như muốn níu giữ bước chân du khách khi xuân sang. Mùa xuân với những mầm non đâm chồi nảy lộc, những đóa hoa mận trắng phau e ấp tinh khôi như nụ cười sơn nữ, những cây đào bung nở khoe sắc dọc theo những con đường vào bản, những cây cỏ dại cũng vươn mình nở hoa gửi hương xuân cho đất trời. Không khí đất trời là vậy, đồng bào các dân tộc cũng rộn ràng reo vui sau những ngày trở về bản mường mình vui Tết đón xuân, nay gặp lại nhau cùng kể cho nhau những mùa xuân trên quê hương mình bằng lời ca tiếng hát, trò chơi dân gian truyền thống ngày Xuân: Đồng bào Mông vui trong điệu khèn trong trò chơi ném pao ngày xuân; đồng bào Thái, Khơ Mú, Lào say trong tiếng nhạc rộn ràng điệu múa sạp, điệu xòe…tất cả rộn rõ một mùa xuân về, là niềm vui, là đoàn kết cộng đồng.

Chương trình dân ca dân vũ “Buôn làng khi mùa xuân về”

Thể hiện các ca khúc về Tây Nguyên mùa xuân về, những nét rộn ràng khi mùa xuân về khắp buôn làng. Giới thiệu âm nhạc dân gian các dụng cụ từ tre nứa như đàn Đinh gong, Đing pút, Đàn tơ rưng…những bản nhạc về mùa xuân Tây Nguyên, vòng xoang Tây Nguyên.

Chúc phúc cầu an đầu năm mới Giáp Thìn

Đại đức trụ trì chùa Khmer và các nhà sư tụng kinh chúc phúc cầu an cho phật tử, du khách dịp đầu năm mới.

- Dâng hương tại chùa Pháp Ấn để cầu mong mưa thuận gió hòa, sức khỏe, bình an, hạnh phúc.

- Hành trì bình khất thực đầu Xuân để mang đến sự may mắn, an lành, tĩnh tâm cho tất cả mọi người.

Lễ Hạ nêu

Theo người xưa, cây nêu được dựng lên nhằm mục đích đem đến may mắn cho mọi người, xua đuổi tà ma. Những điều không may mắn, đón rước điềm lành, một cái Tết bình an, hạnh phúc. Dịp 23 tháng Chạp, Ban Quản lý đã cùng nhau tiến hành lễ dựng nêu khi đến ngày mùng 6 Tết, lãnh đạo Ban Quản lý cùng toàn thể công chức, viên chức, người lao động sẽ tập trung làm lễ hạ nêu xuống, chào đón một năm mới tràn đầy niềm vui, may mắn, hăng say lao động, sản xuất. Mời Đại đức Kim Tuệ, Sư Trụ trì chùa Khmer làm lễ hạ Nêu.

Tái hiện Lễ hội lồng tồng của dân tộc Tày tỉnh Thái Nguyên

Là lễ hội tiêu biểu nhất của dân tộc Tày, Nùng tỉnh Thái Nguyên với mục đích là cúng tạ trời đất đã ban cho buôn làng, dòng họ, gia đình, sức khoẻ dịp đầu năm mới cầu mong một năm thuận hòa, đầm ấm, no đủ. Lễ hội được tổ chức vào mùa xuân. Lễ hội Lồng tồng thể hiện gần như đầy đủ các loại hình văn hóa dân gian của dân tộc Tày, Nùng. Đây là lễ hội truyền thống của bà con tổ chức sau một năm vất vả với công việc đồng áng, để mừng cho những thành quả lao động đã đạt được đồng thời tạ ơn trời đất, thần linh, tổ tiên và cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nhà nhà ấm no, hạnh phúc. Lễ hội Lồng tồng là điểm nhấn của sự kiện đầu năm mới tại Làng Văn hóa. Lễ hội được xem là hoạt động tín ngưỡng gắn liền với nền nông nghiệp trồng trọt của đồng bào các dân tộc vùng núi phía Bắc, đặc biệt là của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng để tạ ơn đất, trời, các vị thần linh; đồng thời cầu xin các vị thần linh che chở để có một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, con người khỏe mạnh, cuộc sống no ấm.

Tỉnh Thái Nguyên tổ chức thường niên Lễ hội Lồng tồng tại ATK Định Hóa nhằm góp phần lưu giữ, bảo tồn và phát huy những các giá trị truyền thống; đồng thời quảng bá hình ảnh tiềm năng kinh tế, du lịch ATK Thái Nguyên, tạo điều kiện đẩy nhanh tốc độ chuyển dịch kinh tế, nâng cao thu nhập cho Nhân dân vùng căn cứ địa cách mạng.

Bên cạnh đó sẽ tổ chức thêm các trò chơi như: ném còn, kéo co... và tổ chức phần hội mang đậm sắc màu văn hóa của đồng bào các dân tộc đầu xuân năm mới.

Chương trình giao lưu “Sắc chàm hương xuân”

Hát then không những là loại hình văn hoá, văn nghệ đặc sắc mà còn gắn một phần tâm linh trong đời sống xã hội. Hát Then luôn có sức sống mãnh liệt trong đời sống nhân dân, là niềm tự hào đối với người dân tộc Tày, Nùng… Đi thăm bản làng của đồng bào dân tộc Tày, Nùng đều bắt gặp nghe những làn điệu Then truyền thống. Hòa trong vẻ đẹp của núi rừng Việt Bắc, tiếng đàn Tính, những câu Then của đồng bào như dìu dặt, hòa quyện trong tiếng gió, tiếng xào xạc của lá rừng…Những làn điệu then càng tạo thêm vẻ yên bình, nét đẹp văn hóa của đồng bào nơi đây.

Dân ca dân vũ: hát Sli, hát Lượn, đàn Tính hát Then…đặc sắc, độc đáo, ca ngợi quê hương đất nước, bản sắc dân tộc vùng, miền chào đón năm mới và tổ chức các trò chơi dân gian (kéo co, đảy gậy, ném còn, bịt mắt bắt dê...) tạo một không khí vui tươi, phấn khởi, đầm ấm mang đậm nét truyền thống dân tộc, thể hiện sự đa dạng độc đáo của văn hóa tỉnh Thái Nguyên cùng chào đón năm mới.

Trưng bày, giới thiệu sản phẩm văn hóa đặc trưng của tỉnh Thái Nguyên; Không gian văn hóa Trà “Thái Nguyên - Hội tụ và tỏa sắc”

+ Trang trí gian hàng và chuẩn bị các điều kiện để trưng bày, giới thiệu hình ảnh, tài liệu về du lịch, văn hóa, lịch sử con người của tỉnh như nhạc cụ, trang phục, ảnh, sách, đồ thủ công; ấn phẩm du lịch tại gian hàng (kích thước: 7m x 5m). Trưng bày ảnh giới thiệu hình ảnh tiêu biểu, đặc sắc của tỉnh Thái Nguyên trong quá trình bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, những thành tựu về kinh tế, xã hội của tỉnh (100 ảnh).

+ Không gian thưởng trà, ẩm thực dân tộc của tỉnh Thái Nguyên với sự kết nối giữa văn hóa trà và thưởng trà, ẩm thực các dân tộc... để du khách cảm nhận hương thơm đậm đà, hiểu giá trị cuộc sống và nét tinh tế của người dân vùng chè; kết hợp giới thiệu nghệ thuật đàn Tính hát Then mang âm hưởng dân gian truyền thống.

Trưng bày ảnh với chủ đề “Lễ hội truyền thống tại Ngôi nhà chung”

Giới thiệu khoảng 30 bức ảnh giới thiệu các hoạt động lễ hội được bố trí theo các cụm, vùng miền để thấy được những hoạt động cũng như sắc màu văn hóa đã được các cộng đồng tái hiện tại Làng nhất là các lễ hội đón Tết vui Xuân của đồng bào và các hoạt động sự kiện Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc.

Hoạt động của các nhóm đồng bào đang hoạt động hàng ngày tại Làng

Các hoạt động “Vui Tết đón Xuân” tại không gian các làng đồng bào thể hiện các phong tục chúc Tết theo truyền thống và mang đậm sắc màu dân tộc vùng miền nhất là thời gian từ mùng 05 Tết đến 15 tháng Giêng); từ không gian bên ngoài đến âm thanh rộn rã không khí Xuân năm mới.

+ Giới thiệu các nghi thức đón Tết của đồng bào các dân tộc theo truyền thống vùng, miền; các hoạt động lễ hội, âm nhạc đầu năm mới.

+ Giao lưu các tiết mục văn nghệ và các loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống tiêu biểu mang âm sắc mùa xuân: Múa xòe, nhảy sạp, múa au eo, hát dân ca, diễn tấu cồng chiêng, nghệ thuật hát then, đàn tính, các điệu múa chuông, múa rùa.

+ Tổ chức các trò chơi dân gian truyền thống mùa xuân như: Ném còn, đi cà kheo, đánh đu, đánh yến...

+ Tìm hiểu văn hóa ẩm thực và thưởng thức các món ăn đặc sắc: xôi đồ, thịt gà nấu măng, cá ốt đồ, rau đồ, cá nướng, các món ăn từ thịt lợn, xôi màu…của dân tộc Mường; khau nhục, cá om măng chua, lạp sườn, thịt gác bếp, măng nhồi…của dân tộc Tày; cá nướng, gà nướng, xôi màu…của dân tộc Thái, các hoạt động khác: hái chè, dệt vải, chế tác nhạc cụ, đan lát đồ thủ công, nấu rượu, chế biến thuốc Nam...

+ Chương trình du lịch an toàn để du khách trải nghiệm tại một số nhà dân tộc phong tục đón Tết truyền thống.

- Hoạt động đón tiếp khách đầu xuân năm mới: Đón khách theo phong tục năm mới của đồng bào, các làng dân tộc đi chúc Tết, thăm hỏi nhau, giao lưu đầu năm mới giữa các làng và khách du lịch.

- Các trò chơi dân gian truyền thống được đẩy mạnh giới thiệu cho du khách như trò ném pao, đi cà kheo, kéo co, bắn nỏ, bập bênh, đánh đu được liên tục kiểm tra, sửa sang trang trí để thu hút khách; đồng bào cùng hướng dẫn du khách trải nghiệm để hòa cùng với không khí vui tươi ngày xuân.

Hoạt động hàng ngày

+ Tăng cường nội dung hoạt động vui Tết đón xuân với nhóm các dân tộc đặc biệt là các dân tộc phía Bắc.

+ Tái hiện cuộc sống hàng ngày, giới thiệu văn hóa truyền thống dân tộc những ngày đầu Xuân năm mới.

+ Thao tác, giới thiệu tri thức dân gian, ẩm thực, trình diễn nghề thủ công truyền thống và giới thiệu sản phẩm như thổ cẩm, nhạc cụ dân tộc…

+ Phục vụ du khách tham quan tuyến điểm.

+ Trò chơi dân gian: Nhảy sạp, đi cà kheo, ném còn, đánh đu, đi cầu kiều, đánh yến, tó má lẹ...

Bên cạnh đó là các hoạt động hoạt động hàng ngày, cuối tuần của 16 cộng đồng dân tộc, chương trình du lịch trải nghiệm, giới thiệu làm bánh, gói bánh phục vụ du khách, trò chơi dân gian; hoạt động cầu an, chúc phúc tại các không gian tâm linh chùa Khmer, tháp Chăm... nhằm giới thiệu nét văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào, cùng các hoạt động trải nghiệm tại “Ngôi nhà chung” của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam.

Chương trình tổng thể 

Phạm Hương