Lễ cúng dòng họ của đồng bào Mông

(LVH) - Buổi lễ diễn ra vào sáng 2/9 do đồng bào Mông đến từ bản Mô Cổng, xã Phỏng Lái, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La thực hiện tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội).

Mọi người cùng nhau chuẩn bị cho buổi Lễ

Đây là một nghi lễ tín ngưỡng của đồng bào Mông được lưu truyền từ xa xưa cho đến ngày nay, theo đó các thành viên trong dòng họ do ông Trưởng họ đứng đầu cùng nhau làm lễ cầu xin thần linh phù hộ cho các thành viên trong dòng họ và bản làng, mong muốn vụ mùa được tốt tươi, chăn nuôi phát triển, rừng già xanh tươi, hoa màu không bị sâu bọ, chim chóc phá hoại, gia đình nào cũng có thu nhập cao, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Trưởng họ thực hiện Lễ cúng sống

Trưởng họ là người có trách nhiệm thông báo với các thành viên trong dòng họ đến để chuẩn bị mọi việc cho buổi Lễ sắp tới. Các thành viên trong dòng họ cùng nhau đóng góp để mua sắm lễ vật và cùng nhau chuẩn bị cho Lễ cúng.

Lễ cúng chín

Lễ vật chuẩn bị gồm: gà, lợn, hương, giấy, rượu. Lễ cúng mỗi năm diễn ra một lần thường vào dịp cuối năm (tháng 12 âm lịch), như là một hình thức cảm ơn thổ địa, thổ công một năm qua đã phù hộ cho mùa màng, gia súc, gia cầm, con người khỏe mạnh.

Mọi người cùng nhau uống rượu chung vui

Lễ cúng thường sẽ diễn ra tại gốc cây với ý nghĩa cúng cả rừng, thổ công, thổ địa. Lễ cúng gồm hai phần: Lễ cúng sống và lễ cúng chín. Lễ cúng sống, dưới sự hướng dẫn của người Trưởng họ, các thành viên trong dòng họ sẽ mang lễ vật đến địa điểm làm lễ, các con vật đem cúng vẫn còn sống. Trưởng họ khấn để tạ ơn thổ địa và mời các thần nhận gà, lợn. Sau khi kết thúc lễ cúng sống, các thành viên trong dòng họ sẽ mang gà, lợn đi làm thịt chuẩn bị cho lễ cúng chín. Gà, lợn sau khi được nấu chín thì người Trưởng họ sẽ tiếp tục làm lễ mời các thần nhận cỗ. Sau đó sẽ kết thúc bài cúng và hẹn năm sau sẽ tiếp tục làm lễ cầu khấn các thần linh phù hộ. Điều đặc biệt, Sau ngày làm lễ, trong vòng 3 ngày các thành viên trong dòng họ không được vào rừng lấy củi, lấy gỗ, sau 3 ngày đó mới được vào rừng lấy gỗ, lấy củi.

Phần Hội, mùa khèn và chơi trò ném pao

Phần Hội, mọi người cùng nhau ăn uống chung vui, cùng nhau nhảy múa những điệu múa truyền thống của dân tộc Mông và chơi các trò chơi dân gian.

Các thành viên cùng nhau trò chuyện

Nghi lễ góp phần giáo dục con cháu trong dòng họ phải luôn lưu giữ truyền thống mà tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã để lại. Đồng thời, góp phần làm cho các thành viên trong dòng họ đoàn kết, gắn bó, gần gũi chia sẻ giúp đỡ nhau trong cuộc sống. 

Hải Yến (Ảnh: Phan Giang)