Lễ Ăn mừng nhà mới của đồng bào Chăm (An Giang)

(LVH) - Về tham gia hoạt động tháng 9 “Vui Tết độc lập”, sáng 24/9, đồng bào dân tộc Chăm (xã Đa Phước, huyện An Phú, tỉnh An Giang) đã tổ chức tái hiện Lễ tạ ơn Kuột san “Ăn mừng nhà mới” tại không gian làng dân tộc Chăm, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội.

Lễ dựng cột nhà

Tham dự buổi lễ có ông Lâm Văn Khang, Quyền Trưởng ban Ban Quản lý Làng VHDL các DTVN; ông Phạm Thế Triều, Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh An Giang; đoàn dân tộc Chăm; phóng viên báo chí cùng đông đảo du khách thập phương.

Trong khuôn khổ buổi lễ, đồng bào Chăm đã tiến hành tái hiện Lễ dựng cột nhà “KohnừPung” và Lễ tạ ơn Kuột san “Ăn mừng nhà mới”.

Sau khi dựng cột, ông I mầm và mọi người đọc kinh cầu nguyện

Lễ dựng cột nhà “KohnừPung”. Đối với dân tộc Chăm Islam tỉnh An Giang khi cất ngôi nhà mới thì việc dựng cột nhà là rất quan trọng. Khi dựng cột nhà, gia chủ chọn ngày mà gia chủ cảm thấy thuận lợi nhất chứ không chọn ngày lành tháng tốt như người Kinh hoặc một số dân tộc khác. Đến ngày dựng cột nhà, khoảng 6 hoặc 7 giờ sáng gia chủ mời một số thanh nhiên to khỏe và ông I mầm - đại diện ban giáo cả đến nơi cất nhà.

Mọi người trong làng mang quà đến mừng nhà mới

Đến nhà, được sự đồng ý của gia chủ, ông I mầm cùng nhóm thanh niên bắt đầu dựng cột nhà. Nhóm thanh niên chia thành hai nhóm kéo dây, ông I mầm vịn cột và tất cả cùng đọc Salawat Nabi MohamMach vừa đọc vừa kéo dây dựng cột thẳng lên với ý nghĩa cầu xin thánh Ala ban những điều tốt đẹp đến gia đình gia chủ. Khi tất cả mọi người Salawat Nabi MohamMach xong, ông I mầm cùng tất cả mọi người ngồi xuống và cầu nguyện chúc gia chủ bình an, hạnh phúc.

Ông I mầm và tất cả mọi người đứng lên đọc kinh cầu nguyện cho gia chủ làm ăn phát đạt, gia đình bình an

Sau khi cầu nguyện xong, gia chủ mời mọi người cùng dùng những món bánh đặc trưng của dân tộc trong ngày dựng cột như bánh tét, sakigia với ý nghĩa là sự gắn kết bền vững và sung túc bền lâu. Xong nghi thức dựng cột nhà, gia chủ giao phần còn lại cho thợ xây hoàn chỉnh ngôi nhà của mình.

Tại buổi lễ, đồng bào Chăm biểu diễn một số điệu múa, bài hát của dân tộc mình

Sau khi làm nhà xong, đồng bào Chăm tiến hành Lễ tạ ơn Kuột san “Ăn mừng nhà mới”. Lễ Kuột san thường được tổ chức vào đầu giờ chiều tầm từ 13 giờ đến 14 giờ. Trong nhà gia chủ trang trí dọn dẹp thật đẹp và chuẩn bị một cái lò bếp, một hủ gạo, một hủ muối và một lu nước để gần cột nhà với ý nghĩa trong bếp nhà luôn luôn lúc nào cũng đầy đủ gạo, muối, nước. Đúng giờ, khi tất cả mọi nguồi đến thánh đường hành lễ xong (nam đến thánh đường cầu nguyện, nữ cầu nguyện ở nhà).

Đồng bào, du khách đến tham dự và thưởng thức ẩm thực trong lễ ăn mừng nhà mới của đồng bào Chăm

Đến mừng tân gia (thường đàn bà, phụ nữ đến trước, nam phụ lão thanh niên đến sau) mọi người trong làng hay đem đến những lễ vật mừng tân gia như sữa, hột vịt, bột, đường và những vật dụng cho gia đình với ý nghĩa tình làng nghĩa xóm đoàn kết chung vui ăn mừng.

Ông Lâm Văn Khang, Quyền Trưởng ban BQL Làng VHDL các DTVN (bên trái), ông Phạm Thế Triều, Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh An Giang chụp ảnh lưu niệm cùng đoàn dân tộc Chăm

Gia chủ nhận lễ vật và sắp xếp chỗ ngồi cho mọi người. Nam thì ngồi căn nhà trước, phụ nữ thì ngồi căn sau (vì theo phong tục của đồng bào dân tộc Chăm thì nam nữ không được ngồi chung chiếc chiếu trừ khi đó là vợ chồng). Khi mọi người đã ổn định xong, ông I mầm và tất cả mọi người đứng lên đọc kinh cầu nguyện cho gia chủ làm ăn phát đạt, gia đình bình an. Cầu nguyện xong, gia chủ mời tất cả mọi người dùng tiệc chung vui với gia đình.

Hải Yến