Lễ cầu phúc, cầu an, cầu lộc của người Tày
(LVH) - Sáng ngày 16/4, đồng bào dân tộc Tày đến từ xã Ôn Lương, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên đã tái hiện Lễ cầu phúc, cầu an, cầu lộc tại không gian nhà dân tộc Tày, Khu các làng dân tộc I, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội). Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ sự kiện Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam năm 2022 được tổ chức tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, từ ngày 16/4 - 19/4/2022.
Lễ hội cầu an của dân tộc Tày là một sinh hoạt dân gian gắn bó mật thiết với cộng đồng người Tày. Đây dịp để mọi người tụ họp, giao lưu thể hiện niềm thành kính với thần linh, tổ tiên; biểu đạt ước vọng trong sáng về một cuộc sống hạnh phúc, an bình, và bộc lộ khả năng vui chơi, thi tài... Đây là một hoạt động văn hóa tín ngưỡng đặc sắc, một sinh hoạt văn hóa dân gian không thể thiếu của đồng bào Tày vùng cao phía Bắc mỗi khi xuân về.
Người Tày quan niệm, khi làm lễ này rồi thì sẽ được các đáng siêu nhiên, được những Pụt Luông (Phật lớn) và Đẳm (Tổ tiên) phù trợ, hổ vồ không trúng, rắn cắn không vào, xuống nước tự nổi, làm gì được nấy... Không giống với nghi thức Lễ hội Lồng tồng, Lễ Cầu an, cầu phúc thay bằng không gian ngoài trời thì nghi lễ được tổ chức tại không gian trong nhà, tại gia đình của chủ nhà. Mặc dù gia chủ có thể không mời hoặc mời rất ít, chủ yếu là anh em trong nhà song khi làm lễ, bà con trong bản lại thường đến rất đông, việc góp mặt của bà con trong bản chính là thể hiện sự quan tâm chia sẻ giữa con người với con người.
Ngay từ sáng sớm, các thành viên trong gia đình phân công nhau mỗi người một việc để cùng chuẩn bị các vật phẩm dâng lễ. Lễ gồm 3 loại: Lễ tam sinh gồm: Gà, lợn quay, vịt; Lễ chay gồm các loại như: bánh dầy, bánh dợm, bánh ngải, bánh chè lam; Thanh bông hoa quả gồm hoa, quả chuối....
Các lễ vật được sắp xếp trên ban thờ tam cấp và bày biện cầu kỳ. Khi công việc chuẩn bị đã hoàn tất cũng đã gần đến giờ làm lễ, chủ nhà sẽ đón thầy cúng vào nhà để thực hiện phần nghi lễ. Trong khi thầy cúng chuẩn bị thực hiện cúng, các thành viên trong gia đình sẽ tập hợp đầy đủ ngồi phía sau để thể hiện sự thành kính
Trong nghi lễ cầu an, thầy Ma Phan Trang (ở xóm Na Pặng, xã Ôn Lương, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên) sẽ thực hiện cả ba phần Pựt, Then, Mo. Ở mỗi phần sẽ có những nội dung khác nhau, ta có thể cảm nhận được rõ rệt sự có mặt của đáng siêu nhiên, cảm nhận được từng trường đoạn với những khúc tấu khi thủ thỉ lúc hào sảng của thầy.
Cuối buổi lễ, là nghi thức buộc chỉ tay. Những sợi chỉ này sau khi làm lễ sẽ được đeo lên cổ tay của các thành viên trong gia đình như một nghi thức với mong muốn sẽ bảo vệ, mang lại an lành cho các thành viên trong gia đình.
Dưới đây là một số hình ảnh tại Lễ cầu an, cầu lộc của đồng bào Tày:
Ánh Ngọc