Tái hiện Tết cầu mùa (Tết nhảy) của đồng bào Dao Tiền, tỉnh Sơn La

(LVH) - Sáng 30/4, du khách đã có dịp tìm hiểu Tết cầu mùa - Tết nhảy, lễ hội truyền thống độc đáo của đồng bào Dao Tiền, do chính đồng bào Dao Tiền đến từ huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La tái hiện, đây cũng là một trong hoạt động đặc sắc trong chuỗi các hoạt động nhân dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 tại Làng Văn hoá - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội).

Theo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Sơn La, Tết cầu mùa của dân tộc Dao chỉ có ở một số dòng họ trong cộng đồng dân tộc Dao. Hiện nay chỉ còn lại một số rất ít dòng họ duy trì lễ hội này, thời gian 3 hoặc 5 năm tổ chức một lần.

Lễ vật được đồng bào Dao Tiền chuẩn bị cho buổi lễ

Tết cầu mùa là lễ hội lớn nhất của người Dao nói chung và người Dao Tiền ở Mộc Châu, Sơn La nói riêng. Đây là lễ hội của dòng họ nhưng mang ý nghĩa chung cho cả cộng đồng người sinh sống ở cùng một khu vực. Tết cầu mùa được tổ chức vào dịp Tết nguyên đán từ 4 - 6 ngày tại nhà trưởng họ. Tết có nhiều ý nghĩa nhưng có hai ý nghĩa chính là tạ ơn và cầu phúc, cầu lộc.

Ông trưởng họ cúng mời các thần linh và các cụ trong dòng tộc mình về ăn Tết

Thông thường nghi lễ thường diễn ra trước 30 Tết ( tức vào 29/12 âm lịch). Lễ vật bao gồm một con lợn, bột nếp, bánh nếp, mía và các loại nhạc cụ truyền thống dân tộc. Ngày 29/12, tất cả các thành viên trong dòng họ lại đóng lễ vật (gạo, rượu, gà..) về nhà ông trưởng họ, kết hợp cùng bà con hàng xóm tập trung lại để làm thịt lợn, làm bánh cúng và nặn bánh gắn lên cây tre tượng trưng cho mùa màng. Chuẩn bị lễ xong xuôi, ông trưởng họ cúng mời thần linh và các cụ trong dòng tộc mình về ăn Tết, chứng giám con cháu vui vầy, múa xòe cầu mùa màng bội thu trong năm mới.

Thanh niên gắn bánh lên cây tre tượng trưng cho mùa màng

Sáng mùng 1 Tết, sẽ có 4 hoặc 6 người dậy sớm múa xòe đuổi ma tà, ác thú, những điều không may của năm cũ lên thiên đường, lúc trời sáng hẳn tiếp tục múa xòe cầu tài lộc, gia súc, gia cầm mau về với gia đình, dòng họ và buôn làng.

Đồng bào múa xòe xua đuổi tà mà và cầu tài lộc (ảnh: Việt Cường)

Đồng bào Dao Tiền từ huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La tại buổi lễ tái hiện

Khi kết thúc, gia chủ (trưởng họ) tìm ra 2 người có uy tín, khỏe khoắn, làm ăn khá giả đứng ra xòe cầu tài lộc, cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu về với dòng họ buôn làng; gia chủ phát lộc cho các hộ gia đình trong dòng họ và buôn làng.

Hải Yến