Tổ chức hoạt động tháng 7 “Sắc màu thổ cẩm”

(LVH) - Là chủ đề hoạt động tháng 7 được tổ chức từ ngày 01 - 31/7/2023 tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), với các hoạt động thiết thực, bổ ích, ý nghĩa nhằm tạo sân chơi bổ ích ngày hè cho các bạn nhỏ; Với các hoạt động gần gũi, thân quen gắn bó mật thiết với đời sống hoạt động hàng ngày từ màu sắc, mùi vị, những sản phẩm do chính chủ thể văn hóa làm ra; đề cao vai trò trách nhiệm với cộng đồng, tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hàng ngày, cuối tuần nhằm giới thiệu nét văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào, cùng các hoạt động trải nghiệm tại “Ngôi nhà chung” của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam.

Hoạt động tháng 7 với sự tham gia của khoảng gần 100 đồng bào của 15 dân tộc (Nùng, Tày, Mông, Dao, Mường, Thái, Khơ Mú, Tà Ôi, Ba Na, Xơ Đăng, Gia Rai, Cơ Tu, Raglai, Ê Đê, Khmer) với sự tham gia của 12 địa phương, với các điểm nhấn của các địa phương có đồng bào hoạt động hàng ngày (Thái Nguyên, Hà Nội, Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình, Nghệ An, Thừa Thiên Huế, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, Ninh Thuận, Sóc Trăng).

Chương trình tháng 7 “Sắc màu thổ cẩm” với các hoạt động như:

Hoạt động chủ đề tháng 7 với chủ đề “Sắc màu thổ cẩm”

Trình diễn nghề dệt thổ cẩm của các làng dân tộc tại Làng với chủ đề “Màu thời gian”

Những nghề truyền thống là tri thức bản địa cùng với kỹ năng sống của đồng bào, việc bảo tồn nghề là bảo tồn tri thức bản địa, bảo tồn kỹ năng sống, bảo tồn những giá trị hàng trăm nghìn năm...Bên cạnh đó, mỗi một sản phẩm thủ công truyền thống đều có câu chuyện, gửi gắm trong đó những lời răn dạy, những kiến thức tích lũy từ đời sống của đồng bào... và bảo tồn nghề truyền thống là bảo tồn cả kho tàng văn hóa dân gian quý giá của đồng bào. Tại Làng, đồng bào các dân tộc hàng ngày vẫn giữ gìn và phát triển nghề thủ công truyền thống, cùng với sự khéo léo chăm chỉ của các nghệ nhân đồng bào dân tôc đã tạo nên những nét đẹp, những sắc màu riêng và không gian trải nghiệm cho du khách tham quan tại Làng. Hơn hết, đó còn là môi trường để các nhóm đồng bào dân tộc bảo tồn nghề là bảo tồn tri thức bản địa của các nhóm nghệ nhân (dân tộc Thái, dân tộc Mường - nghề dệt thổ cẩm truyền thống; dân tộc Mông với nghề se lanh dệt vải; dân tộc Tà Ôi với nghề dệt Zèng - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận; dân tộc Ba Na,
Ê Đê - nghề dệt theo truyền thống Tây Nguyên, thêu truyền thống của dân tộc Khmer, Nam Bộ).
- Giới thiệu các sản phẩm từ nghề dệt truyền thống và trang phục truyền thống gắn liền với nghề dệt.

Trình diễn nghề thủ công truyền thống tại Làng

- Mỗi một nghề, mỗi cộng đồng dân tộc đều có những đặc trưng khác nhau. Mỗi một dân tộc có những ứng xử với nhiều điều kiện tự nhiên, địa hình khác nhau, có những truyền thống văn hóa khác nhau... nên sẽ tạo ra nhiều ngành nghề khác nhau, vì vậy, tạo nên tính da dạng trong sản xuất, đa dạng ngành nghề là hằng số xuyên suốt cuộc sống của đồng bào trong “Ngôi nhà chung”. Chính sự đa dạng đó đã bảo lưu được rất nhiều những tri thức dân gian đối với các nghề truyền thống. Đó là tri thức trong nghề chế tác nhạc cụ truyền thống, tri thức trong nghề làm thuốc, nghề đan lát, nghề thêu, dệt thổ cẩm... Thậm chí, trong mỗi nghề truyền thống giống nhau, mỗi dân tộc là một phong cách khác nhau.
- Giới thiệu các nghề truyền thống (đan lát, chế tác nhạc cụ) của đồng bào các dân tộc tại Làng.

Chương trình trải nghiệm văn hóa truyền thống gắn với các không gian của đồng bào dân tộc

- Điểm nhấn của các dân tộc là không gian giới thiệu văn hóa truyền thống tộc người ở đó du khách được tìm hiểu về kiến trúc, trang phục, dân ca dân vũ, lễ hội...cùng với đó là các loại hình diễn xướng, biểu diễn nhạc cụ dân tộc, trò chơi dân gian truyền thống. Cùng trải nghiệm giao lưu các tiết mục văn nghệ và các loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống tiêu biểu của các dân tộc đang hoạt động hàng ngày tại Làng.
- Đến mỗi điểm làng là một hoạt động trải nghiệm, tương tác cùng du khách để tạo nên những sản phẩm trải nghiệm du khách sẽ cùng với các chủ thể văn hóa tham gia vào quá trình làm, tạo sản phẩm, nghe chính đồng bào kể chuyện, hướng dẫn, thao tác, cùng nhau làm và có quà mang về cho gia đình. Trong quá trình cùng tạo nên những sản phẩm đó cùng nghe kể về đời sống văn hoa, những câu chuyện gắn với cộng đồng dân tộc để du khách hiểu hơn về giá trị truyền thống các tộc người cũng như giáo dục lòng yêu quê hương đất nước, khát khao tìm hiểu, trải nghiệm của các bạn nhỏ.

Hoạt động cuối tuần

Tổ chức Lễ dâng y tắm mưa hay còn gọi là Lễ nhập hạ

Là nghi thức có từ thời Đức Phật còn tại thế, trước khi chư tăng nhập hạ an cư trong 3 tháng mùa mưa được phép thọ nhận “Y tắm mưa” để sử dụng trong thời gian ở hạ. Vào ngày lễ này các gia đình phật tử tập trung tại chùa dâng cúng đến chư tăng các tứ vật dụng cần thiết và lễ vật không thể thiếu là những cây đèn cầy to được các phật tử dâng đến chùa để thắp liên tục trong 03 tháng nhập hạ, ngày này đánh dấu thời điểm an cư bắt đầu tại một ngôi chùa. Các phật tử tại chùa Khmer chuẩn bị dâng các vật dụng cần thiết cho các sư trong mùa an cư kiết hạ, mong cầu một mùa an cư bình an.

Các hoạt động của đồng bào các dân tộc về “Sắc màu thổ cẩm”

- Giới thiệu về những sắc màu của các làng dân tộc có nghề dệt truyền thống, ý nghĩa của những sắc màu kết hợp tạo nên một tổng thể hài hòa mang ý nghĩa về nhân sinh quan, đất và người của các cộng đồng dân tộc.
- Giới thiệu các sản phẩm từ nghề dệt truyền thống của đồng bào các dân tộc tại Làng để du khách cảm nhận những gam màu của các cộng đồng dân tộc tại “Ngôi nhà chung”.

Hoạt động của các nhóm nghệ nhân đang hoạt động hàng ngày tại Làng

- Điểm nhấn của các dân tộc theo chủ đề “Trang phục truyền thống” giới thiệu về nghề dệt và những sản phẩm đặc trưng của nghề dệt giúp du khách hiểu và trải nghiệm quy trình dệt vải của các nghệ nhân đồng bào; được thao tác một trong những công đoạn của quy trình ấy và mua những sản phẩm bà con tự dệt để hiểu thêm về giá trị văn hóa của các công đồng tạo nên từ các sản phẩm.- Các làng tăng cường các hoạt động trải nghiệm ngày hè để giới thiệu tới du khách; Tăng cường màu xanh của bản làng, buôn sóc và sắp xếp không gian thoáng mát tạo cảm giác dễ chịu cho du khách.- Giới thiệu các trò chơi dân gian truyền thống, biểu diễn nhạc cụ dân tộc. Cùng trải nghiệm giao lưu các tiết mục văn nghệ và các loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống tiêu biểu của các dân tộc đang hoạt động hàng ngày tại Làng: Thổi Đinh Năm hát ay ray, đàn Chapi, đàn đá, hát những ca khúc về Tây Nguyên…- Tăng cường hoạt động giới thiệu, truyền dạy về nhạc cụ truyền thống của các nhóm đồng bào dân tộc.
- Hoàn thiện không gian trưng bày, triển lãm, giới thiệu hiện vật và quảng bá giới thiệu cánh đồng hoa cúc bách nhật.
- Luyện tập dân ca dân vũ, các bài hát tiết mục diễn xướng về lòng biết ơn nguồn cội, uống nước nhớ nguồn tri ân ngày Thương binh liệt sĩ 27/7.
- Tổ chức các trò chơi dân gian truyền thống như: Ném còn, đi cà kheo, đánh đu, đi cầu kiều, đánh yến, tó má lẹ...
- Tìm hiểu văn hóa ẩm thực và thưởng thức các món ăn đặc sắc: xôi đồ, thịt gà nấu măng, cá ốt đồ, rau đồ, cá nướng, các món ăn từ thịt lợn, xôi màu…của dân tộc Mường; gà nấu mọ, gà nướng… của dân tộc Khơ Mú; mật ong rừng, phấn hoa, cà phê, ca cao…của dân tộc Ê Đê; khâu nhục, cá om măng chua, lạp sườn, thịt gác bếp, măng nhồi…của dân tộc Tày; cá nướng, gà nướng, xôi màu…của dân tộc Thái, các hoạt động khác: hái chè, dệt vải, chế tác nhạc cụ, đan lát đồ thủ công, nấu rượu, chế biến thuốc Nam...

Hoạt động hàng ngày

+ Tái hiện cuộc sống hàng ngày tăng cường các hoạt động giới thiệu về văn hóa, ẩm thực, các hoạt động trải nghiệm đáp ứng nhu cầu của các nhóm đoàn, phục vụ du khách tham quan tuyến điểm.
+ Tạo không gian, nội dung hoạt động gắn liền với những trải nghiệm mùa hè cũng như trưng bày giới thiệu những hình ảnh về gia đình tại mỗi làng dân tộc.
+ Giới thiệu văn hóa truyền thống dân tộc.
+ Thao tác, giới thiệu tri thức dân gian, ẩm thực, trình diễn nghề thủ công truyền thống và giới thiệu sản phẩm như thổ cẩm, nhạc cụ dân tộc…
+ Phục vụ du khách tham quan tuyến điểm.
+ Trò chơi dân gian: Nhảy sạp, đi cà kheo, ném còn, đánh đu, đánh yến, tó má lẹ...

Bên cạnh đó là các hoạt động hàng ngày, cuối tuần, chương trình du lịch Homestay, trải nghiệm ẩm thực, trò chơi dân gian... nhằm giới thiệu nét văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào, cùng các hoạt động trải nghiệm tại “Ngôi nhà chung” của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam, góp phần tăng cường giao lưu giữa các dân tộc, thu hút khách du lịch đến với Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.

Chương trình tổng thể 

 Phạm Hương